- Nadu u oporavak bude programi vakcinacije koji su već počeli u SAD i Velikoj Britaniji
- Medicinska otkrića omogućila su i nastanak mnoštva novih milijardera koji su se obogatili
- Časopis „Forbs“ je ove godine u zdravstvenom sektoru pronašao 50 novih milijardera
Godinu nakon što je u kineskom Vuhanu zabilježen prvi slučaj Kovida 19, pandemija još hara svijetom, ali počinje polako da se nazire početak njenog kraja.
Nadu u oporavak bude programi vakcinacije koji su već počeli u SAD i Velikoj Britaniji.
Medicinska otkrića omogućila su i nastanak mnoštva novih milijardera koji su se obogatili nakon što su investitori pohrlili da ulože novac u razvoj vakcina, metode liječenja i razvoj medicinskih uređaja.
Tako je časopis „Forbs“ ove godine u zdravstvenom sektoru pronašao 50 novih milijardera. Najznačajniji pridošlice su naučnici koji stoje iza dvije najuspješnije vakcine protiv koronavirusa – one koju su razvile kompanije Fajzer i Biontek i druge koje je otkrila Moderna, prenosi portal Indeks.
Ugur Sahin, izvršni direktor Bionteka, koji je kompaniju osnovao sa suprugom Ozlem Tureci, sada „vredi“ 4,2 milijarde dolara. Stefan Bansel, direktor Moderne, ima 4,1 milijardu dolara. Vrtoglavi uspon Moderne stvorio je od njenih prvih investitora, imunologa Timotija Springera s Harvarda i naučnika s MIT-ja Roberta Langera još dva milijardera.
Zarada na ljekovima
Međutim, zarade nije bilo samo na vakcinama. Kompanije koje su se bavile razvojem lekova koji pomažu u suzbijanju simptoma Covida 19 takođe su profitirale na tržištu. Karl Hansen, izvršni direktor kanadske biotehnološke firme AbCellera, sada „vrijedi“ 2,9 milijardi dolara nakon što je njegova kompanija 11. decembra izašla u javnost s liječenjem antitelima koje je razvila zajedno s farmaceutskim džinom Eli Lilly, a za koje je dobila odobrenje američke Agencije za hranu i ljekove. Obogatile su se i kompanije koje su funkcionisale iza kulisa, odnosno koje su pomagale većim firmama da testiraju nove ljekove. Tako Avgust Trondl, osnivač i izvršni direktor ugovorne istraživačke kompanije Medpace sa sjedištem u Sinsinatiju, sada je „težak“ 1,3 milijarde dolara.
Novi milijarderi potiču iz 11 različitih zemalja, ali većina ih živi u Kini, ranom epicentru kovida 19. Među njima je najistaknutiji Hu Kun, predsjednik proizvođača medicinskih uređaja Contec Medical Systems. Zarada Conteca porasla je gotovo 150 odsto zbog jake prodaje u inostranstvu proizvoda poput pulsnih oksimetara ili uređaja koji analiziraju stanje pluća.
„Forbs“ je detaljno predstavio 10 najzanimljivijih pridošlica u svijet milijardera čije je bogatstvo naraslo tokom pandemije. Informaciju je prenio B92.
Ugur Sahin
Neto vrijednost: 4,2 milijarde dolara
Državljanstvo: njemačko
Kompanija: BioNTech
Ljekar turskog porijekla osnovao je firmu BioNTech u njemačkom gradu Majncu 2008. sa suprugom Ozlem Tureci, glavnom medicinskom direktorkom kompanije.
Posjeduje oko 17 odsto dionica kompanije. Vrijednost BioNTecha porasla je 160 odsto od januara nakon uspješnog razvoja vakcine u saradnji s Pfizerom. Ova vakcina se pokazala kao 95 odsto efikasna u prevenciji zaraze Covidom 19. Prve doze uvedene su u Velikoj Britaniji 8, a u SAD 14. decembra. Velik broj doza su, među ostalima, rezervisali i Evropska unija, Japan i Kanada.
Prije nego što su pokrenuli BioNTech, Sahin i Tureci su 2001. osnovali firmu Ganymed Pharmaceuticals, koju su 2016. prodali japanskoj Astellas Pharmi za oko 460 miliona dolara.
Stefan Bansel
Neto vrijednost: 4,1 milijarda dolara
Državljanstvo: francusko
Kompanija: Moderna
Bansel, francuski državljanin, postao je 2011. izvršni direktor firme Moderna sa sjedištem u Masačusetsu, nakon što je napustio svoj prethodni posao kao izvršni direktor francuske dijagnostičke firme BioMerieux.
Posjeduje oko šest odsto akcija Moderne, što je manje od oko devet procenata, koliko je imao i kada je prvi put postao milijarder u martu nakon što je prodao više od milion dionica. Naime, akcije firme su od početka godine narasle više od 550 posto.
Modernina vakcina protiv kovida 19 pokazala je 95 odsto efikasnosti te je druga koju je nakon Pfizer-BioNTecha odobrilo američko regulatorno tijelo. Prve doze primijeniće se u SAD, koje su naručile 200 miliona doza s opcijom za još 300 miliona.
Juan Liping
Neto vrijednost: 4,1 milijarda dolara
Državljanstvo: kanadsko
Kompanija: Kangtai
Juan posjeduje 24 odsto akcija jednog od vodećih kineskih proizvođača vakcina, Shenzhen Kangtai Biological Products. Dionice firme Kangtai porasle su 90 odsto od početka 2020, a Juan je svoj udio dobila nakon što se u junu razvela od predsjednika kompanije (i kolege milijardera) Du Veimina. Radila je u kompaniji od 2012. do 2015. kao menadžerka i direktorka, a zatim od marta 2017. kao direktorka podružnice Beijing Minhai Biotechnology.
Kompanija Kangtai je ekskluzivni kineski proizvođač za vakcinu koju su razvili AstraZeneca i Univerzitet Oksford te ima ugovoreno 200 miliona doza.
Međutim, kompanija ima pomalo mutnu prošlost. 2013. je njena vakcina protiv hepatitisa B bila povezana sa smrću 17 novorođenčadi, ali istraga cijelog slučaja nije otkrila ništa što je bilo nezakonito ili opasno.
Hu Kun
Neto vrijednost: 3,9 milijardi dolara
Državljanstvo: kinesko
Kompanija: Contec Medical Systems
Hu je predsednik firme Contec Medical Systems, proizvođača medicinskih uređaja sa sjedištem u gradu Ćinhuangdao na sjeveroistoku Kine.
Posjeduje gotovo polovinu dionica kompanije. Contec najveći prihod ima od prodaje u inostranstvu (više od 70 odsto), a bavi se medicinskom opremom. Među ostalim prodaje proizvode poput pulsnih oksimetara ili uređaja koji analiziraju stanje pluća.
Karl Hansen
Neto vrijednost: 2,9 milijardi dolara
Državljanstvo: kanadsko
Kompanija: AbCellera
Karl Hansen je izvršni direktor i suosnivač kompanije AbCellera, biotehnološke firme iz Vankuvera koja koristi vještačku inteligenciju kako bi identifikovala najviše obećavajuće tretmane antitelima.
Firmu je osnovao 2012, a do 2019. je radio kao profesor na Univerzitetu Britiš Kolumbija. Posjeduje 23 deonica kompanije, a američka vlada je naručila je 300.000 doza bamlanivimaba, tretmana protivtelima koje je firma AbCellera razvila u partnerstvu s kompanijom Eli Lilly.
Timoti Springer
Neto vrijednost: 2 milijarde dolara
Državljanstvo: američko
Kompanija: Moderna
Timoti Springer, imunolog i molekularni farmakolog sa Univerziteta Harvard, jedan je od prvih ulagača kompanije Moderna. U tu je firmu 2010. uložio oko pet miliona dolara. Deset godina kasnije, njegov udio od 3,5 odsto sada vrijedi otprilike 1,6 milijardi dolara.
Springer se inače aktivno bavi ulaganjem u biotehnologiju te ima manje udjele i u kompanijama Scholar Rock i Morphic Therapeut. Prvi veliki dobitak zaradio je 1999. kada je LeukoSite, biotehnološku kompaniju koju je osnovao 1993, prodao kompaniji Millennium Therapeutics za 635 milijuna dolara.
Serđo Stevanato
Neto vrijednost: 1,8 milijardi dolara
Državljanstvo: italijansko
Kompanija: Stevanato Group
Stevanato je predsjednik italijanske firme za medicinsku opremu Stevanato Group, drugog najvećeg svjetskog proizvođača staklenih bočica i istaknuti dobavljač bočica za više od četrdeset vakcina protiv kovida 19. Kompaniju je na periferiji Venecije osnovao njegov otac 1949, a firmu sada vode njegova djeca – Franko i Marko.
Robert Langer
Neto vrijednost: 1,5 milijardi dolara
Državljanstvo: američko
Kompanija: Moderna
Robert Langer s MIT-ja poznat je po svom pionirskom radu na polju biomedicinskog inženjerstva. Jedan je od prvih investitora u Moderni. Uložio je u tu firmu 2010. i nikada nije prodao svoj udio – koji sada vrijedi oko 1,5 milijardi dolara.
Vlasnik je manjih udjela u biotehnološkim startup firmama SQZ Biotechnologies i Frequency Therapeutics.
Premčand Goda
Neto vrijednost: 1,4 milijarde dolara
Državljanstvo: indijsko
Kompanija: Ipca Labs
Goda je karijeru započeo kao računovođa da bi zatim 1975. ušao u farmaceutski sektor kupovinom proizvođača ljekova Ipca Labs sa sjedištem u Mumbaju.
Kompanija, koja proizvodi generičke i farmaceutske sastojke, zaradila je ove godine veliko bogatstvo na prodaji kontroverznog antimalarijskog lijeka hidroksiklorokina, za kojeg se na početku pandemije smatralo da pomaže pri liječenju zaraze kovidom 19. Svetska zdravstvena organizacija je kasnije saopštila da ovaj lijek ima malo ili nimalo učinka na smanjenje smrtnosti od koronavirusa.
Avgust Trondl
Neto vrijednost: 1,3 milijarde dolara
Državljanstvo: američko
Kompanija: Medpace
Trondl je izvršni direktor i osnivač kompanije Medpace sa sjedištem u Sinsinatiju, koja obavlja ugovorna istraživanja i klinička ispitivanja za farmaceutske firme koje razvijaju ljekove i medicinske uređaje. Ljekar je pre nego što je 1992. osnovao Medpace radio na kliničkom razvoju u švajcarskoj kompaniji Novartis te kao službenik u FDA.
Laboratorije Medpacea bave se spektrom farmaceutskih usluga, od testiranja briseva i antitela za kovid-19 do sprovođenja složenih kliničkih ispitivanja za proizvođače ljekova koji rade na novim vakcinama i tretmanima.
„Forbs“ procjenjuje da Trondl, koji posjeduje oko 21 odsto akcija Medpacea, sada „vrijedi“ oko 1,3 milijarde dolara, što ga čini najnovijim preduzetnikom u zdravstvenim djelatnostima koji se pridružio klubu milijardera 2020. godine.
